Die Tafel war „seniorengerecht“ mit Goldrandgeschirr festlich gedeckt. Alle 32 Plätze – mehr geht nun gar nicht – waren besetzt. Man plauderte. Ungarische Gulaschsuppe mundete als erster Gang, köstlich gewürzt! Manch eine Seniorin ist danach eigentlich schon gesättigt, aber man hat sich ja darauf eingerichtet und vielleicht beim Frühstücken etwas geknausert. Für den zweiten Gang muss noch Platz sein.- Hackbraten mit Soße an Ratatouillegemüse – einfach lecker – mit Salzkartoffeln. Das schmeckte! Und für den Nachtisch ist immer noch Raum: Schwarzwälder Joghurt.- Was das ist? Joghurt mit unten Schokosplittern und oben Kirschen, nur ohne Rum. Der gehört abends vielleicht mit Zitrone in den Tee.

Waltraud Rüß trug der Tafelrunde zum Schluss noch etwas aus Mutters Hausapotheke vor. Es war zum Schmunzeln. Dann waltete sie weiter freiwillig ihres Amtes und gratulierte herzlich der „Landfrau“ und der „frischen Oma“ – das sollen nur Eingeweihte verstehen - mit einer schönen Rose, ehe der obligatorische hübsche Blumenstrauß die beiden als „Danke“ von allen Seniorinnen und Senioren erfreute.

11. Februar 2014, Hans Jörg Rickert (hjr)

De harrn nu dor in 2022 al länger legen. Dacht weern se för Kattrepel. Dor schull de Weg vun de Dörpstraat ut plaastert warrn vunwegen de Löcker in’n Grandweg dorhen. De Grund för de weern de sworen Fohrtüüg west, de bi den Bu von dat nee Hus, an de Steed vun Dreesens sin ole, dor rop un rünner fohrt sünd. Dat weer in 2020.

Dat hett denn heeten:: „De Steen mööt dor weg!“ Dat is denn uk passeert. Nu liggt dor wedder Steen. Wieldes dat nu mit dat Plaastern losgahn schall, warrt wi je sehn.

Dat is je man so, wat uk de Radweg vun de Straat „Op de Diek“ dwars övern Parkplatz bi dat Backhus na de Straat „To’n Südstrand“ maakt warrn schall. Dat is vunwegen de Radverkehr in beide Richtungen in de Dörpstraat as Angebot an de Radfohrers dacht. Dat schull en Alternativroute ween, meen de Börgermeister 

Dorto is dat so kamen: De Dörpstraat schull je eerst tietwies in de Saisonmonate sparrt warrn. Sachts harrn dor de Geschäfstlüüd wat gegen.

So keem dat to de „Alternativroute“ in de Verlängerung vun de Pestalozzistraat, de bether as’n Experiment to’n Fohrradstraat maakt wurrn is.-
De Kantsteen för den asphaltierten Radweg sünd al leepert. De liggt nu düt Johr al länger in en Eck vun‘ Parkplatz bi‘t Backhus. 
Dor wull man je de Footweg op den olen Dörpsdiek to’n Fohrradweg maken. Dat schall man sik aver nu överleggt hebben, wat dat sachts ni so’n gude Idee west is. Kunn also ween, wat de Steen dor ni richti sünd un nu wedder aftransporteert warrt.

Dat hett sik eben wat mit Steen op Eiderstedt un sünnerli in St. Peter.

Wi hebbt hier je uk egentli gor keen, or hest al mol so richtige Steen an uns Strände funnen?- St. Peter hett sachts veel Sand un nochmol Sand. Steen gifft dat hier blots bi de „Friesenhüüs na Sylter Architektengusto“. 
Dat kannst uk bi dat nie Hus in’n Kattrepel sehn. Kiek di dor man de Wallmuer vör’t Hus an! So een geev dat bi Dreesen ni. Meist uk al de anner Steen in düsse Enklave sünd ni vun hier. De hebbt se vun wiet her rankoort. 

Olaf Jensen, he höört to’n Vöörstand vun’e Speeldeel, begrööt denn je uk un sä: „Wat wi ni inrost sünd, wüllt wi jem hüüt wiesen.“ De Saal weer full, meist ole un öllere Lüüd, uk junge Lüüd, man denn meist junge Fruuns. Dor weern welk, de harrn meist de ganze Reeg Nr. Fiev för sik reserveert. De weern ni von hier. Uk achtern seet en Poor, dat keem ut de Neegde vun Köln. He weer Vörsitter vun de Gillbach-Bühne un wull mit sin Fru beleeven, wo dat so op Platt geiht. Dor weern sünst uk noch veel Lüüd vun woanners.- Natürli fehlten uk Lüüd vun uns ni. Dat is je wohl kloor! Plattdüütsch hett wat. So muttst di ni wunnern, wat de Lüüd so’n Theoter möögt. Un dat Stück harr uk richti wat!

So is dat denn in‘n Bund to de Ampel kamen: Root – Geel - Gröön.

De echte Reeg vunwegen de Stimmen is sachts man Root – Gröön – Geel. Blots de Geelen meenen, se höörten in‘e Mitt.

So ganz unrecht hebbt se je ni. Blots dat is en annere Denkwies. Op de kamt so’n Politikers ni. Uk ni de Geelen.- Dorvör hebbt se later de Experten, de se bi Probleme as Corona rantrecken doot, sodenni se sülvst ni to Pott kamt.-. Ik spickeleer hier mit de Spektralphysiker.- Afsünnerli? – Nee, dat sünd de, de sik mit de Farven un de Wellenlängen dorto utenanner setten doot. Weetst je, wenn dat mit de Wellenlängen stimmen deit, is alln‘s op’e Reeg.- Dat sünd nu meist wedder anner Experten. Kummt je uk op an, welk Experten man rantrecken deit. Dat is lang ni egol.

De Spektralphysiker hebbt dat je mit de Farvenlehr. De Grundfarven dor sünd Root, Gröön un Blau. Tosamen gifft dat Witt. Wenn nu Root un Gröön övereenanner kaamt, gifft dat Geel. Dat makt uk in de Politik Sinn. Wenn denken deist, dat gifft Bruun, denn büst op’n falschen Damper. Dat is bi’t Maalen so. In Politik geiht üm Licht! Meist dat an’n Horizont. Muttst sachts so denken: De Rooten un de Gröönen hebbt sik in de Wull, un op eenmal geiht se een Licht op. Kiek, de Farv, de dorto höört, is Geel. So kunn dat denn mit de Ampel wat warrn.- Wenn dat in‘e Politik man so kloor weer as in de Physik!

Düt un Dat, en beten wat op PLATT

„De Dokter un dat leeve Veeh“ – Vördrag vun Dr. vet. Jens-Peter Greve

Vun Köh un Ossen, Schaap un Swien un anner Veehtüg geev dat wat to hör‘n

„Vun de ‚Rucksackbull‘ bet hen to Embryotransfer, vun’t Ossengrosen bet to de Melkroboter – Vergnöögliches un Sünnerliches ut en Leven as Buernveehdokter in un üm Eiderstedt“ harr Dr. vet. Jens-Peter Greve sienen Vördrag nöömt. Dorto harr em de Heimatbund Landschop Eiderstedt wunnen. Dat kunn je nu mit de Vördrääg wedder losgahn. Corona harr dat in de letzten twee Winter all’ns afwürgt. Dat sä Hans Meeder to‘n Begrööten vun Dr. Greve un de Gäst in’t Staller-Hus in Gaarn.

Dr. Greve is in Oldenswort opwussen, hett de Hermann-Tast-School in Husum besöcht, in Hannover op Veehdokter studeert, in Hohenwestedt Praktikum makt un 35 Johr as Veehdokter vun Husum ut praktizeert. Dorvun vertell he. „Mi hett dat bi de Beschäftigung mit de Deerten immer veel Spoß makt“, sä he. Dat nehm man em uk af. He snack all’ns op Platt.

Sin Moderspraak hett em uk holpen, mit de Buern warm to warrn. Ahn de richtige Snack geiht op’t Land un eerst recht op Eiderstedt nix. He kenn de Arbeid op’n Hoff. As Kind hett he den Ümgang mit de Tieren lehrt. Veehdrieven op’e Kleiweg kenn he, uk vun‘t Döschen op‘e Hoffsteed wuss he Bescheed. He hett sienen Opa op Fohrrad mit twee Kannen un Ammer to Melken fohrn sehn.

Kritik wurr he uk los vunwegen de Ümgang mit de Vagelgripp: „Mutt dat Keulen vun so veel Tieren ween, wo de Minsch durvun ni befalln warrt?“ He kiekt je eben en beten mehr uk na achtern un üm de Ecken.- So is dat mennigmol uk „swore“ Arbeid, de so’n Veehdokter to doon hett. Den Ümgang mit’n Virus mak he so klor: “Rindergrippe is so ring för de Köh as Corona för uns.“ Sien Tohörers kreegen wat to weten vun Trichienen, vun Leckoogen un Lippengrind bi de Schaap, Kastration vun Hingst un Fleeschbeschau.

To sin Vertelln wiest he uk jümmers Biller. De mehrsten harr sien Swiegervadder makt, over he sülvst uk veele. He is uk mol vun een Buer trecht wiest wurrn: „Eerst de Koh behanneln, un denn de Biller!“ Geev uk echte Fototermine mit Reporter vun‘n „Stern“ or för Reklame mit Schaap för’t „Wollsiegel“. De Schaap wurrn meist as Model trecht maakt. He harr denn ok Opdrag, de Deerten tohopen to kriegen, wat uk so een Aggewars för sik is, uk wenn dat betahlt würr.

To’n Smuustergrienen geev dat mang sin Berichten jümmers wat. „Bi de Schäpers heff ik mi ümmer wohl föhlt“, sä he un vertell vun’n Imptermin. De Lammer wurrn denn je markiert. Op eenmol leeg dor en impt un markierte Lamm un dat wurrn mehr. Dor wurr nich veel schnackt, blots :“Du büst doch versekert, Dokter?!“- De Lammer keemen to’n Glück wedder to sik. He muss dat togeben, he harr de Sprütt ni akkraat noog sauber makt. An’n Dag vörher harr he Kalver enthornt. Vun dat Narkosmittel weer noch wat trüchbleeven.

Dat weer en interessante Avend mit Jens-Peter Greve. Hans Meeder bedank sik uk örnlich mit en Buddel Rotwien. Dr. Greve wies denn noch en poor Biller. Dorbi keem rut, wat he sülms uk mol mehr Schaap harr. Dor kreeg he denn to hör’n: „Du schallst ni in, Du schallst an de Landwirtschop Geld verdeenen.“ Dor hett he sik denn sachts uk an holen.

Hans Jörg Rickert, 18. Oktober 2021, Plattdüütsch, HN und www.jb-spo.de

Kiek uk na in’t Johrbook bi Button „Plattdütsch“, dor findst uk Berichte vun anner Saaken

Hinweis:

Am 18. November 2021 gibt es um 19:30 Uhr im Alten Rathaus Garding einen Vortrag zu „30 Jahre Förderverein für Kunst und Kultur Eiderstedt“ von Dirk-Uwe Becker. Er ist der 1. Vorsitzende des Fördervereins.

Dat geev nu endli uk mol wedder een plattdüütsche Gottesdeenst

In’e St. Peter-Kark kunn man düt Johr op veele Oort Oostern beleven

De Altar in’e St. Peter-Kark weer ni schmückt. He weer uk noch toklappt. Dat hett uns Pastorenehepoor Sylvia un Michael Goltz to Karfridag doon. Se hebbt alln’s afrüümt, de Blomen, de Kerzen un dat Book, wat dor sünst liggen deit. Un in so’n Gottesdeenst-Video-Spot hebbt se uns dorto vertellt, wat dat mit Oostern för de Minschen op sik hett. Dat kannst ünner YouTube bi www.kirche-spot.de opropen.

Den Oostergottesdeenst an Sünndag hebbt se mit Joshua Bombis streamt. Dor kannst denn sehn, wat Michael Goltz un Küster Marco Hofnauer un Waltraud Rüß dat al wedder fein herrichten dään. Toeerst klappten se den Altar op. Toletzt dreeg de Küster de Oosterkerze rin. Nu weer wedder Licht in’e Welt. De harr sik Karfreedag verdüüstert. So steiht dat je in‘e Bibel. Dat gellt uk för de Harten vun de Minschen. Avers nu weer je de Steen wegrullt, un de Herr is opstahn, as dat seggt is.

Toeerst harrn de Minschen nu Angst.- Dat schullst man uk begriepen, wat Christus opstahn is vun‘n Dood. Un denn hebbt se em bemött op’n Weg na Emmaus, un he hett mit se dat Brot deelt, as se dat kennen dään. Op’n Stutz weer he denn op eenmol weg. Se wussen nu liekers: He is opstahn un sitt in Heben bi Gott sin Vader.

Dat mussen se vertelln, wat se beleevt harrn un leepen na Jerusalem trüch. Wat weer dat een Freud. Uk de Jünger Thomas hett dat denn begreepen. Dat un mehr vertellt uns je de Bibel in all ehre Geschichten.

Dorvun vertell denn uk Pastorin Gisela Mester-Römmer in ehrn Plattdüütsche Gottesdeenst to’n 2. Osterdag in de St. Peter-Kark. Gott is Anfang un Enn un maakt allens nee, verklaar se, wo de Herr nu opstahn is. De Psalm 118 stünn an Anfang. In em geiht dat uk üm den Ecksteen. Dat is je de Steen, de bi so’n Gewölbe as bi uns in de Altarnische all‘ns bieenanner hölt. So gifft dat ganz veele Geschichten in‘e Bibel. Dat weer „Menschheitsgeschichte“, meen se. De schullen wi man ut dat Schapp holen. Dat harr se bi al de Narichten över Corona vermisst, wat dor keeneen vun de Politikers un de Virologen un de anner Experten op de Sintfloot, de Plaagen un al de Not vun de Minschen henwiest hett. Un de Minschheit is mit al dat trechtkamen. Uns Bundespräsident Frank-Walter Steinmeier weer dor en Utnahm west.- „Ik weer doot, man ik leev“, heet dat in de Offenbarung.

Pastorin Mester-Römmer harr för ehr Predigt Weetenkörner in en Glas daan un mit Water bedrüppelt. Dat harr se mitbröcht. So wies se, wat de lebennig sünd un wassen köönt, wat man je meist ni denlen deit. So schulln wi man uk uns Weeten ut Schapp halen. Dat hölpt, uk so’n Corona-Pandemie to överstahn.

Wenn nu lang ni so to Kark west büst as an düssen 2. Osterdag, denn markst, wat di so’n Gottesdeenst doch fehlen deit. Un wenn du denn dorto so’n Orgelspeel mit Christoph Jensen lang ni höört hest, weetst, wat dat een echte Beleevnis is. Vun Dietrich Buxtehude (1637-1707) weer dat „Präludium in C“ to Beginn un an‘t Enn dat „Concerto d-moll“ ut dat Husumer Orgelbook vun 1758 to höörn. Un de dree Orgelchorale makten dat Ganze denn rund.

Hans Jörg Rickert, 06. April 2021, www.jb-spo.de - Plattdeutsch

Platt – Düt un dat, een beten wat

„Rauhriep“ bepinkelt sik na dree Dag

Dor keek ik doch hüüt Morrn ut Finster. De Sünn weer al wat hoch, weer feine Weller, blaue Heven, so’n richti schöne Winterdag in Februar. Dat Dack vun de Hüüs witt, uk de Autos un, wo de Sünn no ni henkamen weer, ok de Twieg vun de Bööm. Bi’n Ilex kunnst dat noch sehn, uk bi’n Kirschlorbeer.

Jüstemang full mi dor denn in: „Rauriep bepinkelt sik na dree Dag.“ Dat sä min Vadder jümmers, wenn he dat gewohr wurr. He weer Johrgang 1915 un wüss al sowat. Un Recht harr he. Dat weer sachts so, as he dat seggt harr.

Kiek man mol dree Dag wieder, denn pladdert dat vun baben. Achter den Snee kummt Regen. Kunn uk bös glatt warrn!

Kannst bi „Wetter“ in’t Nett nakieken. De hebbt dat uk so wohrschaut.- Wat dat op Hochdüütsch is, dorför kann ik nix. De Wettermakers snackt in’t Nett sachts keen Platt.

Hans Jörg Rickert, 14. Februar 2021, www.jb-spo.de, Düt un dat op Platt

Wetterbericht Sankt Peter-Ording

„Heute (14, Febr.) ist es in der Region Sankt Peter-Ording den ganzen Tag sonnig. Die Temperatur beträgt aktuell -4 Grad und steigt im Laufe des Tages auf 1 Grad an.

Während es in der Region Sankt Peter-Ording am Sonntag noch heiter ist, zeigt sich das Wetter an den beiden Tagen danach bedeckt. Dabei fällt am Montag Schnee. Die Tageshöchsttemperaturen liegen für Sankt Peter-Ording bei etwa 1 Grad. Vor allem am Montag weht ein teilweise kräftiger Wind aus südlicher Richtung. Die Wassertemperatur beträgt 0°C.“

Düt un dat – en beten wat op Platt

Bliev negativ un kiek positiv

„Hool di fuchtig!“ – „Bliev goot toweeg!“ – „Bliev op’n Damm!“ – dat seggen de Plattdüütschen an’e Steed vun „Tschüss“. Dat heet nix anners as: „Laat di ni ünnerkriegen!“, „Bliev bavenop!“, „Kumm ni vu din Weg af!“, „Bliev gesund!“

Hüüttodaags kunnst meist antern; „Un du bliev man schöön negativ!“ LIekers schullst positiv kieken! – Uns Welt steiht op’n Kopp, un dat alln’s wegen Corona. Dat Virus hett uns tofaaten! - Nee, ni di. Dat Virus hett de Welt to faaten.

Een Johr nu is dat al meist ünnerwegens. Vun China is dat kamen un hett uns Leven op’n Kopp stellt. Wi loopt mit’n Maske un stött uns mit de Ellbaagens. To’n Inkööpen muttst di desinfizieren. Kummst tohuus, heet dat: „Hannen twintig Sekunden düchti mit Seep waschen.“ Dat Virus schall keen Chance hebben, in din Korpus ‘n Platz to finnen. Denn nämli büst du positiv. – Nu hebbt wi al den tweeten Lockdown.

Afstand holen, „Home Office“, „Lockdown“, „Kottarbeid“, „Reproduktionswert“, „Quarantäne“ – al so’n Wöör hebbt nu dat tweete Mol Konjunktur. Un dorbi schallst positiv denken un na vörn kieken. Gorni so eenfach, wenn din Leven so vun baven regelt warrt. Wi weern doch unsen eegen Herrn, uns kunn doch keeneen. Un nu is dor so’n lüttje Virus, dat Macht över uns hett.

Dat sitt in unsen Achterkopp. Un de een un de annere warrt verrückt. Se meent, se mööt demonstreeren, vunwegen wat dat al ni wohr ween kunn. De Wohrheit is anners: Wi sünd ni uns eegen Herrn, wi sünd een Deel vun’t Ganze un hebbt för uns na den besten Weg to sööken. Wi hebbt sachts keen annere Alternative.

Denn hett de Virus di richti tofaat, denn büst „positiv“, un dat is ni alleen för di „negativ“. „Positiv Kieken“ kannst di denn afschminken! – Sachts, dat hest denn ierst recht nödig!

Hans Jörg Rickert, 14. November 2020, www.jb-spo.de, PLATT – Düt un dat

Düt un dat – en beten wat op Platt

Saison in St. Peter – wenn de App vör to veel Lüüd warnen deit

Hest al lest? – Vun August an köönt wi uns digital opklooren laaten, wo dat bi uns in St. Peter-Ording to vull is. Mitarbeiders vun de TZ hebbt dat utklamüüstert. Un nu warrt dat mit Huber-Media ümsett. Dat Wirtschaftsministerium gifft 70 % vun de 150.000 € dorto. So düer warrt dat Ümsetten vun dat Projekt. Huber-Media is de Firma, de uk düsse Touchscreens makt hett. So en findts bi’t Dünen-Hus op de Buhne un bi de TZ-Info in’t Dörp. Kannst dat uk över din Smart-Phone afropen, muttst di sachts inloggen.

För dat nie Projekt mööt je nu Apparate mit Sensoren un Sendern opstellt warrn, de de Personendichte faststellt un an en Zentrale geeven doot. Dor warrt denn rekent – dat geiht je gau mit 300.000 km pro Sekunde – un denn hest dat op din Smartphone. In’t Blatt kunnst dat so lesen: „Mit uns Partners vun uns Websiet un WebApp för St. Peter-Ording un Eiderstedt, de Neusta Destination Solutions GmbH un de Hubermedia GmbH, hebbt de SPO-Onliner vun de TZ de Idee vun düt WLAN-Trecking för dat Meeten vun de Lüüdhupens an de Hot-Spots op’n Plan bröcht, de nu as „Ampelsystem“ to’n Kieken in uns WebApp integriert warrn kunn.“- Hest dat begreepen?

Mit de Hot-Spots meent se de Points op Interest‘s. Dat sünd de Seebrüch, Gosch, dat Dörp, de Marktplatz, de Strandbar un al so‘n Steeden, wo de Lüüd henwüllt. De Strand höört uk dorto, sachts uk de Parkplatz Hungerhamm in Ording, wo din Auto för veer Euro stahn laten kannst. Dor geiht denn dör de Dünen an‘n Strand, wo de Köters frie vun de Lien lopen köönt.

För de Kark, för dat Museum un uk bi de Gemeindegalerie bruukt se dat sachts ni. Dor hebbt se je uk Lüüd, de oppassen doot, wenn dor en Veranstalten is. Un sünst sünd dat dor je uk ni jüst toveel.

Dat mit düsse App hett uns Corona inbrockt. Kiek, de Lüüd sünd nu ni mehr mit’n Fleeger in de Welt ünnerwegens. Uk dat mit de Krüüzfohrten is nix. Balkonien, dat weer mol. Blots frische Luft wüllt se al hebben. Un de hebbt wi je. Meist weiht bi uns je Wind. Wat sik dor bi uns mol keen Blatt bewegen deit, so as jüst nu, dat is meist en Fall vör de Geschichtsbööker. Un nu kamt se al to uns an de Küst. Vun Hamborg na St. Peter sünd man eenuneenhalf Stünnen un kannst mit din Auto direkt an‘n Strand.- Un wenn denn hier büst, dörfst ni hen. Is dat ni schöön?

Weetst wat, ik bruuk dat ni. Ik gah gorni eerst dorhen, wo al de Lüüd sünd. Dat gifft so veel Steeden bin uns an‘n Strand, op de Dieken un in’t Vöörland, wo dat mit de twee Meter Afstand keen Problem is. Heet je uk: Mit Afstand de schöönste Eck.

Sachts, dat is nu uk kloor: Swatt op Witt hebbt wi nu, wat dat in St. Peter-Ording vull is. Wi bruuk uk ni mehr Urlaubers un Touris. Wi bruuk welk, de würkli vunwegen de Natur und de frische Luft kamen doot.

Hans Jörg Rickert, 18. Juli 2020, www.jb-spo.de , Düt un Dat op Platt

Siehe heute, 18.07.2020 in den Husumer Nachrichten, Seite 11: „Wenn die App vor Überfüllung warnt“

Düt un dat – en beten wat op Platt to‘n Smuustern: Weetst, wat en Kohorte is?

As ik annerletzt bi‘n Schoolverband weer, vertell de Rektorin dor wat vun Kohorten. De hebbt se inrichten müsst vunwegen Corona. Eerst hebbt se de School je dichtmaakt, as de Pandemie uk bi uns in Düütschland ankamen weer. Denn geev dat endli wedder Ünnericht för de Lütten in‘e Grundschool. Sachts dörfen se dat ni so in de Klassen maken as wennt. Dat güng ni. De Verordnungen leeten dat ni to. Afstand harr mindst 1,5 Meter to ween.

Kiek mol, wenn dat nu negen Kinner sünd, kannst se man jüst in’n Klassenruum ünnerbringen- Muttst di so’n Quadrat vörstellen: Achtern vun de Wand en Meter Afstand, denn sitt dor een an de Fenstersiet, uk een Meter vun af, denn noch twee vöör em, Afstand jümmers twee Meter, denn twee Meter to de Schoolmeistersche un noch en Meter bet to de Wand mit de Tafel. Wenn dat nu utreken deist, sünd dat acht Meter vun Achtern na Vöörn. Is dor in’e Mitt en Reeg un an de Wand noch een, sünd dat söss Meter. Kiek, denn hett so’n Ruum in‘e School 48 Quadratmeter. Dat kummt hen, So veerti bet sössti Quadratmeter hebbt de Rüüm in’n School.

As dat noch Bänke gev un Dische mit Löcker för’t Tintenfatt, dor seten de Kinner man dicht tosamen. Dor kann ik mi noch an erinnern, as wi in Rendsborg in de Middelschool Ünnericht harrn. Wi seten to Drütt in en Bank un in de Mitt weer de Gang. Dor kunnen uk veel mehr Schölers in en Klass sitten as hüüt. Hüüt hett meist jedeen enkelt sin Disch.

Wenn nu weten wullt, wat en Kohorte is, muttst di dat man so vöörstellen, wat de negen je uk tohoop rücken kunnen, sachts jedeen op ehr Linien, un denn noch vun een to’n annern beten Platz. Denn hest so‘n Quadrat vun dree mol dree Meter. De Schoolmeestersche stellt sik denn links blangen de eerste Reeg. Nu sünd dat teihn. Wenn de so opstellt sünd, is dat en Kohorte.

Denk di mol tweedusend Johr trüch in de Römertiet. Dor weer dat so. Dat weet ik vun Asterix. Teihn Kohorten weern en Hunnertschop. De ehr Baas weer de Centurio. Dat hett al sin Sinn. In manch

Kark is dat noch so mit de Bänke.- Kinnst dat Bild „Dree Fruuns in de Kark“ vun Wilhelm Leibl? Dor is dat so. Kunnst je Googlen!

Kiek mol, vun de Kark to’t Militär is dat je ni wied. Un vun de Kark to de School uk ni. Fröher weer de Paster för de Ünnericht tostännig. Dorvun keem dat, wat uns ganz Olen, also min Grootöllern, so veel ut de Bibel wüssen. De Deerns bruken je eerst keen School. De weer blots för de Jungs. De müssen je ertrocken warrn, wat se uk tohörn kunnen. Dat weer bi’t Militär wichti. Un Singen mussen se uk.

Dat in „Reih un Glied“ mit Singsang un so hett sik lang holen in Düütschland. Man goot, wat wi dorvun af sünd un uk vun de Tied, wo de Kinner al lütt Suldaten ween mussen.

Sachts denk ik mi, mit de Kohorten schull dat man gau to Enn gahn. Mit Marschieren ganz egol op welk Oort, köönt wi ni winnen, uk ni gegen dat Covid 19. Dat is al jümmers so west.

Dor schull uns man wat beters infallen in uns verrückte Welt. En Corona-Verordnung hett je de annere jagd. Op lange Sicht hölpt dat ni!

Hans Jörg Rickert, 2. Juli 2020, Düt un dat op Platt

Inke Thomen-Krüger snack ehr Predigt twüschen den Orgelchoral „Kumm, Hillige Geist, Herr un Gott“ vun Dietrich Buxtehude un en Orgelimprovisation to „O Hillig Geist, kumm in uns Hart“. Pingsten wurr de Kark je gründ‘t; dat weer fofti Daag na Christus sin Opstahn vun’n Dood. De meisten kinnt je de Geschicht, wo se all dörneen snackt. In de Bibel gifft dat bi Johannes in’t 20. Kapitel en annere (Verse 19 bet 23). De hannelt vun Jesus. Dor wiest he de Jünger sin Wunnen un sett se in. He sä: „So as mi de Vadder schickt hett, so bring ik ju op’e Weg.“ Denn puust he se an un sä: „Nehmt hen de Hillige Geist!“ Nu harrn se de Opdrag to‘n Verkünnigen. Se schullen uk ni mehr trurig ween. Weer je alln’s goot, so as det seggt wurrn is.

In ehr Predigt nehm Inke Thomsen-Krüger den Faden ut dat Evangelium wedder op. „Jedeen Anfang is swoor“, sä se. „Uk dat Enn kann swoor ween“, keem denn dorto. An alln’s muttst di wennen. Dat geiht ni op’n Stutz. Dat muttst lehrn. Dat hebbt wi bi Corona markt. De Anfang weer swoor, dat Wedder-Torüchkamen in de normale Tied bringt uk Probleme. Wi sünd unseker, wenn de Spannung affallt.- So güng dat uk de Jünger, maak se kloor. Avers de Hillig Geist gifft uns de Knööv dorto, wat wi dat doon köönt. Op eenmol geiht dat denn. Jesus weer weg, sachts sin Geist weer dor. De hett holpen. Wi schulln uns man to Pingsten anpuusten laaten vun Gott, as he uns dat mit sin Grönen und Blöhen wiesen deit.- Kiek di man üm, denn weetst, wat du to doon hest, heet dat.

Mit Gott sin Segen wurrn wi ut de Kark entlaaten. Wi müssen dör den Chor rut. Keeneen schull je de annern in’e Quer kamen. Dat leep sik alln’s goot torecht. Inke Thomsen-Krüger geev buten uk keen de Hannen. Se nickköpp fründli un lach mit ehr Oogen. Dat Lachen üm‘n Mund kunnst wegen de Maske je ni sehn.

De meisten vun de Gesichter in’e Kark weern ni in St. Peter tohuus. Mancheen so as dat Ehepoor ut Ünnerfranken, is jedet Johr bi düssen Gottesdeenst dorbi. Dat höört för se dorto, wenn se hier in ehr Tweetwahnung sünd. Thomas Keck is mit sin Fru Gerda vun Hamborg hertrocken. Siet teihn Johr leevt se nu an ehr‘n Altersruhesitz in Böhl. Dat kummt ni vun enerwo. Sin Opa weer in Frie’stad tohus. Wi harrn noch länger miteneen snacken kunnt. Sachts mit Maske is dat ni so licht!

Hans Jörg Rickert, 1. Juni 2020, www.jb-spo.de , Platt – düt und dat, en beten wat

Düt un dat, en beten wat op PLATT: De Birnboom is nu uk weg

Wenn hüüttodags in’n Fasanenweg ünnerwegens büst, denn fallt di op, woveel niege Hüüs dat bi uns in St. Peter geven deit. Nu hebbt se Nr. 52 afreten. Dat hett vun Fasanenweg bet na de Feldstraat achtern reckt, de dor in Bagen bi langs föhrt un bi Nr. 40 wedder rutkümmt.

Hier weer mol de „Pension Sohrt“. Ganz toeerst weer dat en Siedlungshus. Dor wurr denn anbuut un wedder an- un uk ümbuut. So kunn man vermieten. Dat broch Geld in’e Kniep. Vör Johren geev dat en Besitzerwessel. Nu is dat verschachtelte Gebüüd weg as veele vun de Hüüs ut de Anfangstied vun de Straat.

Mi geiht ni üm dat Huus. Wat anners full mi op, as ik dor vörbifohren dä. An de Grenz to Nr. 54 stünn ‘n Birnboom, so meist op de halve Länge.vun’t Grundstück. He stünn direktemang de Heck un blööh, wat he man kunn.- Dat weer en wohre Pracht! – Wat’n smucke Boom! Uk sin Beern in Harfst weern fast, saftig sööt un harrn besten Smack.- De meisten Lüüd sünd düssen Birnboom ni richti gewohr wurrn. He weer je verdeckt dörch de Hüüs. Nu avers kunn he sik sachts wiesen in sin ganze Pracht.

Dor kunn ik ni anners un heff em in sin witte Kleed fotografeert. För mi heff ik so dacht: „Schull de sachts stahn blieven? Dat weer je schön!“ Mi dücht, de Boom harr dor sachts noog Platz. Düchti hooch wussen stunn he dor as‘n staatschen Kerl.- Dat weer an’n 25. April düt Johr.-

An’n 9. Mai weer he weg. Nix weer mehr vun em to sehn un uk nix mehr vun de ehemalige Pension. De Boom is ut blöhend Leven henrafft wurrn. Blots en lütte Twieg mit verdröögt Blööd un Bläder leeg noch in’t Lock an sin Steed. Över 30 Johr hett he dor stahn un blöht. Uk de Boomschutzsatzung vun de Gemeen harr em wohl ni rett. Keeneen hett sik üm kümmert.

„Herr von Ribbeck auf Ribbeck im Havelland“ full mi dorbi in. Düsse Ballade hett Theodor Fontane 1889 schreeven. Se vertellt de Geschicht vun den Baron, de to de Harfsttied jümmers Beern in sin Tasch steeken harr un, wenn he ‘n Jung or ‘n Dirn seh, ropen hett: »Junge, wiste 'ne Beer?« or »Lütt Dirn, kumm man röwer, ick hebb 'ne Birn.« De hebbt sik denn freit. As he to Graff leggt wurr, harr he ‘n Birn in’e Tasch. He wüss: Na sin Dod würr sin Birnbaum afhaut. Dat weer uk so. Ut sin Graff is denn ‘n nee Boom wussen.

Dat gifft op Eiderstedt en ganze Barg Steden, wo en Birnboom vör’t Hus or in Goorn en Zierde is. Kunn je ween, wat hier achtern op’t nu frie Flach wedder een plant warrt. Dat harr doch wat!

Hans Jörg Rickert, 18. Mai 2020, www.jb-spo.de, PLATT – en beten wat

Düchti Hölp för den Westküstenpark in St. Peter-Ording

Landwirte vun Eiderstedt bet Uphusum un Jevenstedt sorgt mit för de Tieren

„Dat hölpt uns bannig“ sä Peter Marke. He, sin Fru Maren un ehr Team weern sachts platt över dat grote Gedränge vun Fohrtüüg op’n Platz för den Park. Se kunnen dat meist ni faaten, wat dat mögli ween kunn, op eenmol so veel Ünnerstützung to kriegen.

Dor weern Schleppers mit grote Hänger vull mit Heu- und Strohballen, PKW mit Hänger, vull ladt mit Wutteln, Schrot, Korn un anner Futter för de Tieren. Uk Bessens, Ammer un Baljen weern dorbi. Sive un Momme, de beiden Lütten vun Harry und Stefanie Voß vun Nieweg in St. Peter, harrn den lütten Speeltrecker vörn Hänger mit Futter spannt un stünnen mank de groten Schlepper. Dat weer en Oploop to‘n Freu’n - wenn dat man ni so trurig weer!

Dat Team vun’ Tierpark weer bös in‘e Kniep, vunwegen se ni opmaaken kunnen. De „Corona-Pandemie“ hebbt se in düsse Laag bröcht. De Park harr nu apen ween kunnt, un de Besökers harrn wedder Geld rinbröcht. Dor sünd se op anwiest. Normal is dat, wat de Park över’n Winter to hett, Doch to’t Fröhjöhr un sachts to Oostern schall he geern wedder apen ween. Dat Versammlungsverbot lött dat nu ni to. An düsse Situation kamt se in’n Westküstenpark uk ni vörbi. De Arbeit löppt und de Kosten uk. De Tierpark harr öffentlich üm Spenden beden.